Najpopularniejszymi formami zawierania umów pomiędzy pracodawcą a pracownikiem są umowa o pracę, umowa zlecenie oraz umowa o dzieło. Jednak to nie jedyne możliwości, jakie mają pracodawcy w związku z prawnym regulowaniem umów. Specyficznym rodzajem umowy jest kontrakt menedżerski. Wyjaśniamy, czym charakteryzuje się ten typ umowy, w jakich sytuacjach się sprawdzi i jakie są jego mocne i słabe strony.
Kontrakt menedżerski – co to takiego?
Kontrakt menedżerski to rodzaj umowy cywilnoprawnej. Ten rodzaj umowy bywa również potocznie nazywany umową o zarządzanie przedsiębiorstwem lub umową zarządu. Umowa kontraktowa, jaką jest kontrakt menedżerski i jej treść nie są regulowane przepisami prawa. Ma ona swoje źródło prawne w zasadzie swobody umów, o której mowa w art. 353 Kodeksu cywilnego. Na podstawie kontraktu menedżerskiego menedżer lub zarządca przyjmuje zlecenie stałego prowadzenia spraw przedsiębiorstwa i dbania o jego prawidłowe funkcjonowanie. Zarządzanie przedsiębiorstwem będące istotą kontraktu menedżerskiego obejmuje zarówno firmy, jak również kierowanie i kontrolę jej działalności. W zamian za to pracę przedsiębiorca zobowiązuje się wypłacać ustalone w kontrakcie wynagrodzenie. Warto także pamiętać, że menedżer pracujący w oparciu o kontrakt menedżerski prowadzi przedsiębiorstwo na rachunek i ryzyko właściciela firmy. Tym samym podpisanie kontraktu menedżerskiego nie wiąże się z przekazaniem odpowiedzialności czy też części udziałów w przedsiębiorstwie. Działalność zarządcza menedżera może być prowadzona w jego własnym, bądź cudzym imieniu. Umowa jaką jest kontrakt menedżerski może zostać zawarta zarówno z osobą fizyczną, jak i z przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą, a także z osobą prawną.
Kiedy kontrakt menedżerski może się sprawdzić?
Kontrakt menedżerski jest specyficznym rodzajem umowy nie przypominającym umowy o pracę. Pomysł na taką formę umowy powstał w USA i wynikał z chęci motywowania kadry zarządzającej do osiągania większej efektywności. Dzięki wprowadzeniu kontraktu menedżerskiego osoby zarządzające przedsiębiorstwem zyskały znacznie większą swobodę pracy, a co za tym idzie, mogły mieć również większy wpływ na wyniki osiągane przez firmę i na wzrost swojego wynagrodzenia. Do Polski kontrakty menedżerskie zaczęły nieśmiało wkraczać dopiero w latach 90. XX wieku.
Osoby zarządzające przedsiębiorstwem, zatrudniane w oparciu o kontrakt menedżerski, muszą często spełniać bardzo wysokie wymagania. Wynika to z faktu, że od menedżera samodzielnie prowadzącego przedsiębiorstwo w imieniu właściciela lub zarządu wymaga się samodzielnego i niezależnego funkcjonowania, które będzie pozwalało na efektywny rozwój prowadzonego przez niego biznesu. Kontrakt menedżerski, jako umowa, bez wątpienia niesie ze sobą określone zalety. Należy jednak pamiętać, że rozwiązanie to nie jest pozbawione wad.
Wynagrodzenie menedżera na kontrakcie menedżerskim
Kontrakt menedżerski najczęściej wiąże się z nienormowanym trybem czasu pracy, a menedżer samodzielnie decyduje kiedy i ile będzie pracować. Rozliczany jest jedynie z wyników swojej pracy. Z drugiej strony osoba zatrudniona na podstawie kontraktu menedżerskiego nie posiada prawa do minimalnego wynagrodzenia. Najczęściej spotykane jest wynagrodzenie dwuskładnikowe. Pierwszym ze składników jest stała podstawa, a drugim zmienna część uzależniona od wyników finansowych przedsiębiorstwa. Obie strony kontraktu mają całkowitą dowolność w ustalaniu wysokości obu tych składników, a tym samym wysokości ostatecznego wynagrodzenia. W kontrakcie menedżerskim mogą zostać również ustalone indywidualnie inne świadczenia takie jak odprawa czy dodatki socjalne.
Jak wygląda sytuacja składek ZUS na kontrakcie menedżerskim? W niektórych przypadkach czynności wynikające z zawartego kontraktu menedżerskiego wykazują cechy stosunku pracy. W takiej sytuacji kontrakt menedżerski powinien zostać uznany za umowę o pracę. W związku z tym niezbędne jest odprowadzenie wszystkich składek społecznych do ZUS, a więc składki chorobowej, zdrowotnej oraz emerytalnej i rentowej. W innych przypadkach kontrakt menedżerski, w świetle prawa cywilnego i przepisów o ubezpieczeniach społecznych może zostać potraktowany jak umowa zlecenia. To jakim będzie podlegało składkom jest uzależnione od tego czy menedżer na kontrakcie uzyskuje wynagrodzenie również z innego tytułu oraz ewentualnie od charakteru i wysokości tego dodatkowego wynagrodzenia. Nieco odmienną sytuacją jest zawarcie kontraktu menedżerskiego z przedsiębiorcą, a więc osobą prowadzącą działalność gospodarczą. Tutaj wysokość składek ZUS od kontraktu menedżerskiego jest uzależniona w pewnej mierze od przychodu osiąganego z tytułu tego kontraktu.
źródło: https://sawickiwspolnicy.pl